I. ABCDEGIKMNPQRSUYc 2 qu’eu] que DPS 3 e·il] eillz D, el CIKMNPQRUc; doutz ris] dos rire R, dolors c; e l’e.] eil e. BDS; esgar] esgars I, esgardar (+1) P 4 e·il] el CIKMNPQRUc; q’ieu·s] qeus NPUc, qeo Q; vi om. P 5 mi] me UYc; fan] fi IK, fai MR; valens] valen CQUc, valent N 6 mieiller] melhor CNQRUYc; q’ieu] que DSUc, qeos Q; non] nous R; sai] aus DENPQSUc 7 dinz] ni CMR; del] el IKU, de M, dels c; cors Nc; cossirar] sospirar ABDEGIKPY, consir U, cossentir R 8 si] se NQ; mi] me CEMPQY; no·us] vos D, no vos N, nos S, non us U; vens] vez U 9 merces] [...]es C, amors NQRUc; e] o CIKR; iausimenz c 10 tem] sai AB; qe·m] que GMNQSc; n’er] mer MNSUc, mera Q; a morir] [.] [.]urir C II. ABDEGIKNQRSUYc; IV. CM 11 geing] gring D, geins NQ 13 plus qom pot pensar (-1) D; plus que hom] plus com ABDEY, al mielhs (mielh MR) quom (com R) CIKMR, al (a Q) plus com GNQSUc; pot] non pot ABEY 14 d’aitan] de tan DGNQSUc; vos] nous C; puosc] aus IK 15 part] par GNQS, per CUc, ses M; vostres] vostre CNQSUc, vos (-1) I; mandamen CQUc, mandament N 16 ai] a DEGS, e CR; cui] quieu R 17 si] e N; conoisset D; ni·us] nios DGQSU, no vos N, mos (?) c 18 que] qe i M, qui N, qes U, me G 19 sui ben volens] se be volez D 20 naquest Y III. ABDEGIKNQSUYc; V. CMR 21 es] etz AB, est Y 22 in M il verso è scritto a penna da una mano posteriore su uno spazio lasciato bianco; quieus am mais ab c. c. R; ab cor clar] eus tenc car C 23 ses] si C, sei M, sieus R; pro] puesc CMR, prec (segue una o raschiata quasi completamente) G; merces NQ; clamar] damar c, trobar CM 24 c’ab] sab 25 enseignamens] ensegnamen QUc, chauzimens CM 26 m’en] me N; puosc om. I 27 fasa·us] fassa vos NQUc, fasa os DGS 28 si] tant ABCM; qe·l] que Y; vostres M; cor U; gen R 29 plazen R 30 si] sil U; no·m] non Q; vol] val R, voilh U; azir] adir NQUc, air S IV. ABDEGIKNQRSUYc; III. CM; I. CmDcα 31 temenssa] tem[....] Cm 32 tant vos am] vos am tant AB; e·us] eos G, e vos N, eu S, e Dc 33 no·us] nos DS, non vos N, non us C; aus] a Q; estiers] estier IKUYCm, asters N, osters Q; pregar] pr[....] Cm 34 plus] pus R; ad] az EMYCmDcα, ab NQUc, a S; honrar] doptar S 35 us] un Uc, vas Q, illeggibile Cm; avinen Uc 36 qui] que ABIKY, qan CMRα; sap illeggibile Cm; honor] honors CD, onrar onor K 37-38 invertiti in I, il ms. K li trascrive nell’ordine corretto, ma sembra suggerire la medesima inversione facendoli precedere da una piccola b e una piccola a 37 e·ls] el CDGIQSUc; bes] bels IK 38 c’us] cunc G, qel M; rics] richis N 39 cui] qui IKU; totas] tota Q, to[..] Cm 40 deian] deion CEMY, deiam N V. ABDEGIKNQSUYc; II. CMCmDc; III. R 41 plus no·i ai] non ai tan MR, [..]n ai tan C; no·i] non ABQU(C)MR; plivenssa] [...]vensa C 42 ni illeggibile Y; trobar] tro[...] C 43-44 om. Dc 43 don] [.]on C; m’aus] ma[.]s Cm; assegurar] [....]urar C, assegu[...] Cm 44 ja·m] ia D, [...] Cm, id[...] Y; deignetz] deiatz AB, degnaz QUc; amar] ama[.] Cm 45 pos me ditz mos t. M, neis de dir mos falhens R, [.................]ms talenz Cm; mas] ans C; ditz] dic C, di E, dun GUDc, duns Sc, dig NQ, illeggibile Y; mos] mon CSUc, illeggibile Y; ferms] ferm CQSUc, ferras Dc; talen QUc 46 mas ben y esper venir R, interamente illeggibile in Cm; que] quei A, car NQ, qu[.] Y; poiria illeggibile Y 47 no·m] nim M; dei illeggibile Y; desesperar] desperar (-1) N, [.....]perar Y, illeggibile in Cm 48 que illeggibile Cm; tals] tal CE, illeggibile Y; es] e U, illeggibile Y; pauc] pauz D, illeggibile Y; manens illeggibile in Cm 49 cui] quel CR, que M, qui IKQUc, c[..] Y, [.]ui Cm; fai] fa SUc, illeggibile Y; astres] asters IKQDc, astros N, illeggibile Y 50 en] a NQ, e Dc, illeggibile Cm; gran ricor venir illeggibile in Y; ricors G; venir ricor Cm VI. ABCDEGIKNQRSUc 51-52 mancano in CR 51 Genoes] ges (ge U) no(n) es QU; ses faillir] so sapchatz ABDEGIKS 52 on] com NQUc; aug] aut G, aus NQUc 53 cortes] donratz CR; faitz] faich GS 54 de reis] del rey CR; o] e CDEIKR; dautra QR 55 vos faitz a totz grazir CR; lo] los EGIK, la Q; vostres DEGIK; chausir] causir IK, iausir QUc, zausir S
Nota al testo
Risulta impossibile stabilire uno
stemma codicum a causa dell’assenza di errori significativi e della
contaminazione della tradizione. Un solo errore evidente (ma forse risalente
all’archetipo) permette di raggruppare i mss. ABDEIK, tradizionalmente
appartenenti alla famiglia ε, ai quali tuttavia si aggiungono anche i più
indipendenti GS. Al v. 7, una variante apparentemente banalizzante riunisce
nuovamente i mss. ABDEIKY, ai quali si aggiungono in questo caso GP.
Dall’altro lato, tra i testimoni normalmente assegnati alla famiglia y, una
variante deteriore al v. 6 accomuna i mss. CNQRUc, ai quali si aggiunge Y. Al
v. 52 una variante apparentemente deteriore (ma forse solo grafica) accomuna i
mss. NQUc, e questo gruppo sembra confermato dalle lezioni proposte ai vv.
9-10 e da numerose altre varianti comuni. Alcune lezioni comuni non
particolarmente significative caratterizzano le coppie AB, IK e CM; questi
ultimi condividono anche un ordine particolare delle strofi, elemento che pare
di maggior peso, e introducono rime identiche ai vv. 23 e 25. I pochi dati
rilevabili non permettono d’ipotizzare affinità con altri testimoni nel caso
della strofe citata nel Breviari d’amor (α, le cui due uniche varianti sono
entrambe condivise da M), né in quello dei florilegi Cm
e Dc,
comunque vicini tra loro e legati da una lezione deteriore comune a GSUc (v.
45).
Testo: Luca Barbieri, Rialto 7.ii.2018. Mss.: A 104v (Arnautz demaruoill), B 66v (Arnautz demaroill), C 107r (Ar. de | maruelh), Cm 2r (Narna[...] de miroill), D 36v (Arnaut de maruoill), Dc 253v (Narnautz demiroill), E 65 (Ar. de maruelh), G 32r (Arnaut de miroill), I 46r (Arnautz de maruoill), K 33v (Arnautz de maruoill), M 131v (Arnautz de merueilh), N 68r (Arnaut de merueil), P 42r, Q 60v (Arnadus), R 79v (Ar. de maruelh), S 121 (Arnald), U 64v (Arnaut de miroilh), Y [Kp] 106r (Arnaut de maruilh), c 31r (Arnald de miroill), α 30837. Edizione critica: Ronald C. Johnston, Les poésies lyriques du troubadour Arnaut de Mareuil, Paris 1935, p. 16. Altre edizioni: Henri Pascal de Rochegude, Le Parnasse occitanien, Toulouse 1819, p. 16; LR, I, p. 355; Reinhilt Richter, Die Troubadourzitate im “Breviari d’Amor”: kritische Ausgabe der provenzalischen Überlieferung, Modena 1976, p. 188. Metrica: a6’ b6 b6 b6 c6 d6 b6 c6 c6 d6 (Frank 665:1). Canzone di cinque coblas unissonans con una tornada di cinque versi. Rime: -ensa, -ar, -ens, -ir. Lo schema è imitato solo da Bonifaci Calvo in Mout a que sovinenza (BdT 101.9). Melodia (R): struttura musicale ABBCx; formula melodica A B B’ C B’’ D E F G E’; Fernández de la Cuesta, p. 238; van der Werf, p. 16*. Ordine delle strofi:
Nota: Canzone d’amore per la cui datazione si vedano le Circostanze storiche. [LB] |