Rialto

155.18

 

Folquet de Marselha

 

 

 

 

S’al cor plagues, ben fora oimais sazos

de far chansson per Joia mantener,

mas trop mi fai m’aventura doler

quand ieu regart lo ben e·l mal qu’ieu n’ai;

5

que rics dizon qu’ieu sui e que be·m vai,

mas cel c’o ditz non sap jes ben lo ver,

que benanansa non pot hom aver

de nuilla ren, mas de so c’al cor plai,

per que n’a mais us paubres qu’es joios

10

c’us rics ses joi qu’es tot l’an cossiros.

 

E si anc jorn fui gais ni amoros,

ar non ai joi d’amor ni l’en esper,

ni autre bes no·m pot al cor plazer,

anz mi semblon tuich autre joi esmai;

15

pero d’amor – que·l ver vos en dirai –

no·m lais del tot ni no m’en puosc mover:

enan non vau ni non puosc remaner,

aissi cum cel qu’en miei del albre estai,

qu’es pojatz tant que non sap tornar jos,

20

ni sus non vai, tant li par temeros.

 

Pero no·m lais, si tot s’es perillos,

c’ades non poj e sus a mon poder;

e deuria·m, dompna, ·l fis cors valer,

car conoissetz que ja no·m recreirai,

25

c’ab ardimen apoder’om l’esglai,

e non tem dan que m’en puosca escazer;

per que·us er gen si·m deignatz retener,

e·l guizerdos er aital cum s’eschai:

qu’en eis lo don l’en es faitz guizerdos

30

a cel qui sap d’avinen far sos dos.

 

Doncs, si Merces a nuill poder en vos,

traja·s enans, si ja·m vol pro tener;

qu’ieu no m’en fi en pretz ni en saber

ni en chanssos, mas car conosc e sai

35

que Merces vol so que Razos dechai;

per qu’ieu vos cuig ab Merce conquerer

que m’es escutz contra·l sobrevaler

qu’ieu sai en vos; per que·m met en essai

de vostr’amor, so que·m veda Razos,

40

mas ill me fai cuidar qu’avinen fos.

 

A so conosc qu’ieu sui nems paoros

car al comenssamen m’en desesper

e mas chanssos, pois vuoill merce querer;

farai o doncs aissi co·l joglars fai:

45

aissi cum mou mon lais lo fenirai,

desesperatz, pois doncs no·i puosc saber

razon per que·il deia de mi caler;

mas tot lo meins aitant i retendrai

qu’inz e mon cor l’amarai a rescos

50

e dirai ben de lieis e mas chanssos.

 

Mentir cuidiei, mas estra grat dic ver,

qu’an[z] m’estava trop mieills c’aras non fai,

e cujei far creire so que no fos,

mas mal mon grat s’averan mas chanssos.

 

55

Si N’Azimans sabia so qu’ieu sai

dir poiria c’una pauca ochaizos

notz en amor plus que no·i val razos.

 

 

 

Testo: Squillacioti 1999 (III). – Rialto 20.ii.2002.


Mss.: A (63v-64r), B (42r-v), C (2v-3r), D (41r-v), Dc (245r), F (22v), G (2r-v), I (62r), J (68r = 9r), K (47r-v), Kp (107v-108v), M (28r-v), N (56v-57r), O (5), P (23r-v), Q (17r-v), R (43r), S (27-28), U (33r-v), V (85r-v), c (9r-v), f (49v-50r), ls (n. 10); incipit cit. in N2 (22r, n. 6); α 29027-29036 (= cobla II); β3 215 vers. CL (= v. 1).

Edizione critica: Stanisław Stroński, Le troubadour Folquet de Marseille, Cracovie 1910, p. 35 (VII).

Altre edizioni: François Juste Marie Raynouard, Choix des poésies originales des troubadours, 6 voll., Paris 1818, vol. III, p. 156; Carl August Friedrich Mahn, Die Werke der Troubadours in provenzalischer Sprache, 4 voll., Berlin 1846, vol. I, p. 319 (riproduce Raynouard); István Frank, Trouvères et Minnesänger, Saarbrücken 1952, p. 53 (basata su A); Paolo Squillacioti: Le poesie di Folchetto di Marsiglia. Edizione critica a cura di P. S., Pisa 1999 (Biblioteca degli Studi mediolatini e volgari, n.s., XVI), p. 152.

Metrica: a10 b10 b10 c10 c10 b10 b10 c10 a10 a10 (Frank 690:1). Cinque coblas unissonans di dieci versi e due tornadas di quattro e tre versi.

Melodia (G R): Ugo Sesini, Le melodie trobadoriche nel canzoniere provenzale della Biblioteca Ambrosiama R. 71 sup., Torino 1942, p. 110 (n. 3; solo G); Gennrich, III, p. 88 (n. 85; cfr. IV, p. 58); Fernández de la Cuesta, p. 211; van der Werf, p. 96*.

Ed. 1999: 47 deja.

Nota: Canzone.

[PS]


BdT    Folquet de Marselha   Ed. Stroński