Raimbaut de Vaqueiras
|
||
I. |
||
Ara pod hom conoisser e proar |
||
qe de bons fatz ren Dieus bon guisardon |
||
c’al pro marques n’a fait esmend’e don, |
||
qu’el fai son pretz sobr·els meillors puiar |
||
5 |
tan que il crozat de Franc’e de Chanpaingna |
|
l’an quist a Dieu per lo meillor de totz |
||
e per cobrar lo sepulcr’e la crotz |
||
on Jhesus fon; qu’el vol en sa compaingna |
||
l’onrat marques et a·l Dieus dat poder, |
||
10 |
de bons vassals e de terr’e d’aver |
|
e de rric cor per far miels so que·l taingna. |
||
|
||
II. |
||
Tant a d’onor e vol honratz estar |
||
qu’el honra Dieu e pretz e mession |
||
e si meseis, qe s’eran mil baron |
||
15 |
ensems ab lui, de totz si sap honrar, |
|
qu’el honra·ls sieus et honra gent estraingna |
||
per qu’es desus qant l’autre son desoz. |
||
C’a tal honor a levada la croz |
||
que no·m par ges mais honors l’en sofraingna, |
||
20 |
c’az onor vol est segl’e l’autr’aver, |
|
e Dieus a·l dat fors’e gieng e saber |
||
co·ls ai’amdos e tant can pot s’en laingna. |
||
|
||
III. |
||
Sel que fes air’ e sel e terr’e mar |
||
e freg e chaut e pluei’e vent e tron |
||
25 |
vol qu’el sieu guit passon mar tut li bon, |
|
so con guizet Melchion e Gaspar |
||
en Betleem, que·l plan e la montaingna |
||
nos tollon Turc, e Dieus no·n vol dir motz. |
||
Mas a nos taing, per cui fo mes en croz, |
||
30 |
que lai passem, e cui qe ssai romaingna |
|
vol s’aol vid’e sa greu mort vezer, |
||
qu’en lag pechat estam c’om deu temer, |
||
don quecs er soutz se·n flum Jordan si baingna. |
||
|
||
IV. |
||
Dieus si laisset vendre per nos salvar, |
||
35 |
e·n sofri mort e reseup passion, |
|
e l’auniron per nos Juzieu fellon, |
||
e·n fo batutz e lliatz al pilar, |
||
e·n fon levatz el trau qu’er en la faingna |
||
e correiaz ab correi’e ab noz, |
||
40 |
e coronaz d’espinas en la crotz: |
|
per c’a dur cor totz hom que·l dan non plaingna |
||
qe·nz fan li Turc que volon retener |
||
la terra on Dieus volc mortz e vius jazer, |
||
don nos n’eschai grans guerr’e granz mesglaingna. |
||
|
||
V. |
||
45 |
Mas tan nos fai nostre peccaz torbar |
|
que mort vivem e non sai dire com, |
||
c’un non i a tan gaillart ni tan pro, |
||
si a un gauh non ai’autre pesar, |
||
ni es honors c’a s’ancta non s’afraigna, |
||
50 |
car contr’un gauh a·l plus rics mil corroz. |
|
Mas Dieus es gautz per c’om si seingn’en crotz, |
||
per que non pot perdre qui lui gasaigna; |
||
per qu’eu am mais, s’a lui ven a plazer, |
||
de llai morir que sai vius romaner |
||
55 |
en aventura, fos mia Halamaingna. |
|
|
||
VI. |
||
Nostr’estol guit sans Nicolaus de Bar, |
||
e·il Campanes dresson lo gonfanon, |
||
e·l marques crit «Monferat e·l leon!», |
||
e·l coms flamencs «Flandres!» als grans colps dar; |
||
60 |
e fiera·i quecs d’espaz’e lansa fraingna, |
|
que leu aurem los Turcs totz morz e rrotz, |
||
e cobrarem en camp la Vera Croz |
||
c’avem perdut; e·il valen rei d’Espaingna |
||
fassan granz ostz sobre Mors conquerer, |
||
65 |
que·l marques vai ost e setje tener |
|
sobre·l soudan e pass’en breu Romaingna. |
||
|
||
VII. |
||
Nostre senher nos mand e·ns ditz a totz |
||
qu’anem cobrar lo sepulcr’e la crotz; |
||
e qui volra esser de sa companha |
||
70 |
mueira per lui si vol vius remaner |
|
em paradis, e fassa som poder |
||
de passar mar e d’aucir la gen canha. |
||
|
||
VIII. |
||
Bels cavalliers, per cui fas sons e motz, |
||
non sai si·m lais per vos o·m leu la croz, |
||
75 |
ni sai com m’an ni sai com m’en romaingna; |
|
que tan mi fai vostre bel cors plazer |
||
qu’eu muer s’ie·us vei e cant no.s puesc vezer |
||
cug morir sols ab tot’autra compaingna. |
Text: Ruth Harvey, Rialto 22.viii.2014.