Rialto

293.19

 

 

 

Marcabru

 

 

 

 

 

 

Doas cuidas a·i, compaigner,

 

 

qe·m donon joi e destorbier:

 

 

per la bona cuia m’esgau,

 

 

e per l’avol sui aburzitz.

5

 

D’aital cuiar,

 

 

douz et amar,

 

 

es totz lo segles repleniz,

 

 

si q’ieu fora ab los esmaïz

 

 

si tant non saubes ben e mau.

 

 

 

10

 

En dos cuiars ai consirier

 

 

a triar lo fraich del entier:

 

 

be·l teing per devin naturau

 

 

qi de cuit conoisser es guiz.

 

 

De folleiar

15

 

no·m sai gardar,

 

 

que s’ieu cuich esser de bon fiz

 

 

e·l fols m’enbruig, long los auziz:

 

 

e·m tornaran d’amon d’avau.

 

 

 

 

 

La vostra cuia, soudadier,

20

 

fan elusclar los baus Gaifier,

 

 

q’enaissi balansen engau

 

 

la cuia e·l prometres failliz.

 

 

Nostre cuiar

 

 

fai desviar

25

 

lo mon don issic lo soriz,

 

 

c’aissi vei los rics sordeziz

 

 

c’un pro contradonar non au.

 

 

 

 

 

Oi fo natz e bateiaz ier

 

 

cel qi·m cuiet far encombrier:

30

 

als vezis man que jes no·l lau

 

 

can cuia contrafar formiz.

 

 

Que per cuiar

 

 

cuich esser bar:

 

 

la cuia es longa e·l faiz blasiz,

35

 

car de sol la cuia es fols criz:

 

 

leu notz a presen et a frau.

 

 

 

 

 

Cuiador d’amor volatgier

 

 

son de sol la cuida mainier,

 

 

q’en mil no·n trob una corau

40

 

d’aquestas amors cuiairiz.

 

 

Pero cuia[r]

 

 

non dei blasmar

 

 

del tot, que jovens fora auniz:

 

 

si cuiars d’amor fos obliz,

45

 

jois fora tornaz en canau.

 

 

 

 

 

Moillerat cuidan volentier

 

 

e, segentre·l vin e·l sabrier,

 

 

mouta fola cuida e·s gau,

 

 

per qe·l segles deven mestiz.

50

 

Tals vol cuidar

 

 

c’a bona par

 

 

non enten qe Marcabrus diz,

 

 

que femnas et efanz petiz

 

 

an una decha comunau.

 

 

 

55

 

Dompnas follas de fol mestier

 

 

son per cuit, e fol cavallier

 

 

paubre, orgoillos, de cuida brau.

 

 

A! co·lz a Dieus encaitiviz!

 

 

C’anc per cuidar

60

 

non vim granar

 

 

la cima plus que la rasiz,

 

 

q’en bona cuida es hom periz

 

 

si meiller obra no·i abau.

 

 

 

 

 

Cuidan s’en van lo tort sentier,

65

 

sioulan tavan per esparvier,

 

 

e laissan la dreita carrau

 

 

per lo conseill dels gara-niz,

 

 

qui fant cuidar

 

 

al ric avar

70

 

so don jovens es meschausiz,

 

 

e jois, es entre·ls francs-faillitz,

 

 

tornatz de Basan en Bertau.

 

 

 

Text: Gaunt, Harvey, Paterson 2000 (XIX). – Rialto 14.xii.2004.


Mss.: A (29v) Marcabruns, I (118r) Marcabrus, K (104r) Marcabrus, d (304r) Marcabrus.

Critical editions: Jean-Marie-Lucien Dejeanne, Poésies complètes du troubadour Marcabru, Toulouse 1909, p. 89; Peter. T. Ricketts, «Doas cuidas ai, compaignier de Marcabru: édition critique, traduction et commentaire», in Mélanges offerts à Charles Camproux, Montpellier 1978, pp. 179-194, on p. 179; Simon Gaunt, Ruth Harvey and Linda Paterson, Marcabru: A Critical Edition, Cambridge, D. S. Brewer, 2000, p. 266.

Versification: a8 a8 b8 c8 d4 d4 c8 c8 b8 (Frank 204:1 unicum); eight coblas unissonans. As Frank points out (see his 202b), another way of representing the rhyme scheme would be a8 a8 b8 c8 d8 c8 c8 b8, in which case the fifth line would be a rim estramp with an internal rhyme.  In all but the second stanza, the poem seems to have cuiar as a refrain word in the fifth line (or at the internal rhyme of the fifth line, if the second scheme is adopted). There is an irregularity at the rhyme in line 51 in the Mss..

Notes: Base of the text: K. A diverges from IK on a number of details; it also has a number of errors and is lacunary. Only in line 64 does A seem to preserve a correct reading when IK are in error, though IK are also in error in lines 28, 29 and 31, where A is missing. The Mss. are nonetheless relatively uniform and some lines suggest a faulty archetype. Since I has a number of minor scribal errors, K is the obvious base Ms. – Stanza order:

 

 

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IK

1

2

3

4

5

6

7

8

A

1

2

3

 

4

5

6

7

 

    – There is little sustained commentary on this poem, perhaps because of its obscurity and abstraction, though critics often allude to the notion of two ways of thinking, which derives from this poem.

[SGn]


Foreword

BdT    Marcabru